වගවීම සහ යුක්තිය සඳහා වන තීරණාත්මක පියවරක් ලෙස, ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව (HRCSL) ශ්‍රී ලංකාවේ බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් කිරීම් පිළිබඳ පුළුල් ප්‍රශ්නය ඉස්මතු කරමින් පුළුල් වාර්තාවක් නිකුත් කර තිබේ. “ශ්‍රී ලංකාවේ බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් කිරීම් සඳහා වගවීම” යන මාතෘකාවෙන් යුත් මෙම වාර්තාව, මෙම මානව හිමිකම් කඩකිරීම්වලට පිළියම් යෙදීම සඳහා ශක්තිමත් නීතිමය රාමුවක අවශ්‍යතාවය අවධාරණය කරන අතරම, අපරාධකරුවන්ට වගවීම පිළිබඳ නිරන්තර අභියෝගයට ආලෝකයක් සපයයි.
විශේෂයෙන්ම 1983 සිට 2009 දක්වා පැවති සිවිල් ගැටුම් සමයේදී බලහත්කාරයෙන් අතුරුදන් කිරීම් ශ්‍රී ලංකාව තුළ සැලකිය යුතු අවධානයක් යොමු කර ඇති බව වාර්තාව අනාවරණය කරයි. දශකයකට පෙර යුද්ධය අවසන් වුවද, දහස් ගණන් නඩු නොවිසඳී ඇති අතර, පවුල් තවමත් අතුරුදහන් වූ තම ආදරණීයයන් සොයමින් සිටිති. ඒවා. මානව හිමිකම් කොමිසමේ වාර්තාව ඇස්තමේන්තු කර ඇති පරිදි පුද්ගලයන් දස දහස් ගණනක් අතුරුදන් වී ඇති අතර, ගෝලීය වශයෙන් බලහත්කාරයෙන් අතුරුදන් කිරීම් වැඩිම රටවල් අතරට ශ්‍රී ලංකාව එක් වේ.
බලහත්කාරයෙන් අතුරුදන් කිරීම් සම්බන්ධයෙන් වගකිව යුතු පුද්ගලයන් විමර්ශනය කිරීමට සහ නඩු පැවරීමට ඵලදායී නීතිමය සහ ආයතනික යාන්ත්‍රණයක් නොමැතිකම වාර්තාවේ එක් තීරණාත්මක සොයාගැනීමකි. සත්‍යය සහ යුක්තිය සෙවීමට පහසුකම් සැලසෙන ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාත්මක කිරීමට ශ්‍රී ලංකා රජයට අවශ්‍ය බව වාර්තාව අවධාරනය කරයි. එහි විමර්ශන හැකියාවන් වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා අතුරුදහන් වූවන් පිළිබඳ පුළුල් දත්ත ගබඩාවක් ස්ථාපිත කිරීම සහ අතුරුදහන් වූවන් පිළිබඳ කාර්යාලය (OMP) ශක්තිමත් කිරීම සඳහා එය ඉල්ලා සිටී.
එපමනක් නොව, බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් කරවීම් පිලිබඳ ප්‍රශ්නයට ප්‍රමුඛත්වය දෙමින් තීරණාත්මක ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා ලෙස බලකරමින් වාර්තාව ශ්‍රී ලංකා රජයට සහ ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවට නිර්දේශ මාලාවක් සපයයි. බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් කිරීම් අපරාධයක් බවට පත් කිරීම සඳහා නිශ්චිත නීති සම්පාදනය කිරීම, විමර්ශන ආයතනවල ස්වාධීනත්වය සහතික කිරීම සහ වින්දිතයින්ගේ පවුල්වලට ප්‍රමාණවත් සහයෝගයක් සහ වන්දි ලබා දීම මෙම නිර්දේශවලට ඇතුළත් වේ.
බලහත්කාර අතුරුදහන්වීම්වලට ගොදුරු වූවන් සහ ඔවුන්ගේ පවුල් මුහුණ දෙන යුක්තිය සඳහා අඛණ්ඩ අරගලය පිළිබඳ තීරනාත්මක මතක් කිරීමක් ලෙස මානව හිමිකම් කොමිසමේ වාර්තාව සේවය කරයි. මානව හිමිකම්වලට ගරු කරන සහ ආරක්ෂා කරන සමාජයක් ගොඩනැගීමේදී වගවීම සහ විනිවිදභාවයේ වැදගත්කම එයින් අවධාරණය කෙරේ.
වාර්තාව කියවන්න: https://www.ohchr.org/sites/default/files/documents/hrbodies/hrcouncil/sri-lanka/report-accountability-enforced-disappearances-sri-lanka-may2024-en.pdf
